vrijdag 31 oktober 2014

Pompoen


                                  Deze zal door eigen schoonheid Haloween overleven. Toch?

donderdag 30 oktober 2014

Bloeiende Klimop

Op zoek naar bessen kwam ik in mijn eigen tuin de Klimop tegen ( een Hedera). Bloeit in deze maanden. Echter, de bessen (zwart) komen pas in het voorjaar.  Door nu te bloeien is bezoek van allerlei laatvliegende insectensoorten verzekerd. Alleen ik heb er weinig gezien. Te koud? De bolletjes in de top van de bloem bestaat uit uitgebloeide bloemen,  daaronder net uitgebloeide, in het midden een trosje met  bijna bloemen. Er zullen kleine meeldraden te voorschijn komen, die ook vrij snel verdwenen zijn. Alle bloemen in mijn Klimop waren meeldraadloos.; weggewaaid, weggeregend?
De bladeren aan de bloeistelen zijn bij de Klimop eirond/ovaal, de ander bladeren zijn handnervig, met "drie vingers".  Functie? Ik zou het niet weten.
Verder: ik heb nooit geweten dat de Klimop een gewone liaan is. Waar is onze Tarzan?

woensdag 29 oktober 2014

Groot Dooiermos/Wilde Eend

Het logje over het Groot Dooiermos moet boven de Wilde Eend staan.

Wilde Eend

Zijn het geen plaatjes, de mannetjes Wilde Eend ? Ik vind het de mooiste eend. Jammer voor de Krooneend, de Tafeleend, de Smient. etc. Als je er op let, en dat gebeurt te weinig, is het de mooiste. Prachtige groene kop, smalle witte ring en dan de bruine borst . De rest is behoorlijk grijs in variaties met op de stuit een paar zwarte, gekrulde veertjes. Op de vleugel een blauwe spiegel ( vierkant) vooral zichtbaar tijdens het vliegen. Verder een gele snavel, het vrouwtje heeft een zeemkleurige snavel. En dat blijft ook zo als ze ruien. Dan lijkt het eclipskleed van het mannetje op dat van een vrouwtje. Aan het begin van de herfst heeft het mannetje weer het prachtkleed. Dat heeft 'ie nodig want er moet gepaard worden. De meeste Wilde Eenden zijn nu al weer gepaard. Vaak zijn er wat vrijgezellen bij die het de vrouwtjes knap lastig kunnen maken.


Wilde Eenden komen over de hele wereld voor, hier een Nieuw Zeelandse, een foto van onze jongste zoon Ooit rond de vorige eeuwwisseling ingevoerd en nu daar ook de meest voorkomende. De kleuren zijn wat fletser. Ook de vrouwtjes zijn daar bruin geveerd, ook daar broeden ze meestal op de grond.
Soepeenden zijn de eenden, zo genoemd in vogelaarskringen, die niet meer de originele kleuren hebben maar vaak een beetje wit tot helemaal wit zijn.

Groot Dooiermos


Groot Dooiermos is de naam. Komt bijna overal in ons land voor, ook het Groene Hart is er van vergeven. Ik hoef maar uit het raam te kijken en ik zie ze zitten op de dakpannen van de overburen.
Het is een korstmos ( je hebt bladmossen, korstmossen en levermossen). Een korstmos bestaat uit twee organismen: een schimmel en een alg. Zij leven in symbiose en hebben dus allebei voordeel van deze samenleving: de alg heeft bladgroenkorrels en zorgt door fotosynthese voor suikers, de schimmel geeft vorm en stevigheid en haalt voedingsstoffen en water uit de ondergrond. Het is een sporenplant, de sporen worden gevormd door de oranje apothecia in het midden van de plant.
Deze soort kan slecht tegen bijvoorbeeld ammoniak, en is een soort indicator voor de mate van luchtvervuiling. Ook andere planten verwijnen bij een overmaat aan ammoniak. Daar het een afvalproduct is van intensieve veehouderij moeten de boeren nogal wat opgelegde maatregelen nemen om de uitstoot te verminderen. Ik denk dat dat aardig lukt.

maandag 27 oktober 2014

Bessen 1


Zelden een Liguster gezien met zoveel bessen! Meestal hebben ze  hier en daar een trosje, het houdt niet over. Dat is een gevolg van het knippen of snoeien. En geknipt wordt 'ie. Het is een ideale hegplant. Je moet er wel van houden. In mijn jeugd was elke tuin in de wijk, waar ik woonde, omzoomt met een metershoge Ligusterheg. En ik mocht knippen met een heggenschaar op handkracht. Wat een ellende. Geen elektrische scharen, die waren er nog niet.
Deze struik is waarschijnlijk niet gesnoeid of geknipt, de bloemen ( oh heerlijke geur!?) blijven zitten en vormen zaden. Ik vind altijd opvallend dat de vogels in het begin van de herfst deze bessen altijd laten zitten. Vlierbessen, daar zijn ze wild op en zijn dan zo verdwenen, net zoals de Lijsterbessen. Ligusterbessen zijn voor de mens giftig, wat er allemaal kan gebeuren als je deze bessen eet hangt van de website af waarop de gevolgen uit de doeken worden gedaan. Maar gezond zijn ze in ieder geval niet. Ik vermoed dat ook de vogels ze niet lekker vinden. Ze moeten bijna in het verhongerstadium zijn willen ze deze bessen eten. Ook konijnen eten ze, in gedroogde vorm, met smaak. Decoratief doen ze het in Kerststukjes geweldig.
Deze struik staat achter de Scouting.

zaterdag 25 oktober 2014

Houtsnip


Vanochtend in het schemerdonker, tijdens mijn ochtendwandeling in de wijk Twistvlied, was het bijna voorjaar door verschillende Roodborstjes met hun riedeltje, een Winterkoninkje met veel herrie en roepende Koolmezen. Prachtig om te horen. Plotseling kwam een duifgrote, plompe vogel overgevlogen. Toen ik het silhouet goed kon waarnemen zag ik duidelijk de grote, lange snavel tijdens het vliegen wat naar beneden wijzen: geen misverstand over mogelijk, een Houtsnip. Ik had 'm blijkbaar opgejaagd uit een tuintje en hij verdween achter een rij huizen. Dit is duidelijk  najaarstrek. In oktober en november komen ze langs. De meeste van onze doortrekkers komen uit Noord-Europa. Zelf heb ik ook eens een Houtsnip in m'n tuin gehad, ik zag 'm pas toen hij opvloog. Ze hebben een geweldige schutkleur, vandaar dat ze ook op de grond kunnen broeden. In ons land schat men het aantal broedparen op plm. 2000, maar doordat ze vanwege hun camouflage moeilijk te tellen zijn is dit een grove schatting.
Foto is van Wikipedia.


vrijdag 24 oktober 2014

Sporendoosjes

Zoals bij zoveel mensen in de vensterbank hebben ook wij twee  potten met planten erin. Wij doen mee. Geen ijle Orchideeën, geen Sansevieria 's, geen Aronskelken, ieder z'n smaak, maar gewone Gewone Eikvarens ( Polypodium vulgare), met woeste bossen bladen die de inkijk moeten belemmeren.  Omgekeerd wordt ons uitzicht er ook slechter door en moeten we gaan staan  om te kijken of de postbode al in aantocht is.

Onlangs ontdekte ik in beide planten een blad met aan de onderkant bruine vlekjes: sporendoosjes. Toen er langzamerhand een wat lichtbruine waas onder de potten op de witte vensterbank ontstond  greep ik in. Allemaal sporen, met het blote oog niet te onderscheiden. Bladen, en niet bladeren zoals bij de hogere planten, met de doosjes haalde ik eruit. Het grappige was dat elke plant maar één blad met doosjes had. Net als een plant met één bloem.
Uit een spore komt een zgn. voorkiem, hierop ontstaan mannelijke  ( antheridia) en vrouwelijke ( archegonia) voortplantingsorganen.  De zaadcellen zwemmen bij vochtige omstandigheden naar de eicellen , er vindt bevruchting plaats en er ontstaat op de voorkiem een varentje, dat later met zijn wortels in de grond gaat staan. Zo is de cirkel weer gesloten.

donderdag 23 oktober 2014

Sterven in schoonheid


                           Is ze niet mooi in haar aftakeling? ........... Het zit erop, de klus is geklaard.

woensdag 22 oktober 2014

Krooneenden op de Vinkeveense Plassen.


Gister in het laatste Sovon-Nieuws een artikeltje over het ringen van Krooneenden op de Vinkeveense Plassen. Al jaren herbergen deze plassen een populatie Krooneenden , die gekoesterd  wordt door de vogelaars en uiteraard de Vinkeveense natuurliefhebbers..  Het gaat om ruim 100 broedparen, alleen de Randmeren hebben een grotere populatie met rond de 200 broedparen. Het aantrekkelijke voor deze prachtige eendensoort is het zeldzame voedsel waar ze op af komen. Door de grote diepte van de plassen zakken de voedingsstoffen naar de bodem en komen door een bepaalde koude laag , spronglaag, niet meer naar boven. Het glasheldere water, dat daar een gevolg van is,  is een uitstekende groeiplaats voor  Kranswieren, het voedsel voor de Krooneend.
Door ringonderzoek hoopt men te weten te komen hoe de migratie is met andere broedplaatsen. Deze populatie is waarschijnlijk de bron voor de andere  geweest. Een eend is alleen te vangen als er geruid wordt, alle eendensoorten kunnen  midden in de zomer een poosje niet vliegen doordat alle slagpennen tegelijk geruid worden. Het ringen wordt  gedaan nadat de vogels met netten zijn gevangen. Het onderzoekteam, waarbij ons aller Piet H., weet vrij nauwkeurig waar de ruiende vogels, met groter wordende jongen, zich ophouden en zet daar de mistnetten uit. Deze zijn zo fijn en dun dat ze bijna niet te zien zijn. Ook door de eenden niet en  zwemmen er dus in. Meestal. In totaal zijn er nu 130 Krooneenden geringd.
Op de eigen foto een mannetje in prachtkleed.

Sovon-Nieuws voor leden van het Sovon. Contributie minimaal 12 Euro per jaar. 4x per jaar het Nieuws, plus korting op andere uitgaven.

maandag 20 oktober 2014

Hazelbomen, Hazelaars, Boomhazelaars ??

De Hazelaar is een redelijk grote familie met nogal wat soorten. Ook zijn er cultivars, gekweekte soorten. Er zijn bomen en struiken. De hazelnoten die we eten zijn meestal afkomstig van een Hazelaarstruik. In een gemeenteplantsoen achter ons huis staat een Hazelaarboom ( Boomhazelaar?)
Deze is momenteel al behoorlijk kaal, maar overal hangen nog  vruchtdozen.Verschil met de Hazelaarstruik is de vorm ervan. Die van de boom dragen veel meer noten als die van de struiken en bestaan uit vele vertakte blaadjes.


De noten zijn bijna niet stuk te krijgen en het binnenste is nauwelijks eetbaar. Muizen  en Spechten zijn er gek op en hebben geen moeite ze open te krijgen. Muizen knagen een gat in de harde schil en Spechten nemen de noten  mee de boom in , zoeken een vork om ze vast te klemmen en gaan hakken.Onder een dergelijke boom met zo'n smidse liggen allemaal noten met gaten. Op onderstaande foto is de bovenste noot door een Grote Bonte Specht gekraakt, daaronder twee noten die behandeld zijn door muizen.

zaterdag 18 oktober 2014

Zo maar een slagveld in de tuin.

Zodra de zon ook maar even schijnt en de temperatuur redelijk is komen ze in grote getale te voorschijn en vliegen in het zonlicht. Uiterst kleine vliegjes die naar mijn idee bezig zijn zich voort te planten. Dit dansen is een voorbereiding daarop. Een soort paringsdans ,denk ik. Die twee boven het midden van de foto  hadden elkaar al ontmoet en vlogen net als de andere eenlingen een oud spinnenweb in, hun dood tegemoet. Dood gegaan waren ze toch wel, na de paring en het eitjes leggen. Deze hebben dat voorrecht niet gehaald. Of de spin was al vertrokken of hij vond het de moeite niet de vliegjes in te kapselen en leeg te zuigen.
Over de soort(en) durf ik geen uitspraak te doen, ze zitten bij ons ook op de fruitschaal en dan denk ik al gauw aan Fruitvliegjes ( Drosophila's). Het vliegje waarmee hele volksstammen scholieren kruisingsproeven bij genetica  hebben gedaan. Een geweldig leuk , maar arbeidsintensief practicum waar je een paar weken mee bezig was.

P.S. Morgen geen blogje, dan is het ook mijn rustdag.

vrijdag 17 oktober 2014

Kolganzen met witte halsringen.

Grauwe Gans met witte halsband

Op Kolguyev , een eiland ten westen van Nova Zembla, zijn in de zomer van 2013 plm. 70 jonge Kolganzen en hun ouders voorzien van een witte halsring met drie zwarte cijfers. In deze halsringen zitten GPSloggers die registreren waarlangs de families trekken. Deze gegevens moeten met een speciale ontvanger worden uitgelezen . Dit kan zonder dat de vogel is gevangen en kan gedaan worden tot een afstand van een paar honderd meter. Om de uitlezingen zo snel mogelijk te laten plaatsvinden worden de waarnemers verzocht direct de waarnemingen in te voeren op de bekende website www.geese.org , men kan ook "direct vanuit het veld" bellen of SMSen met Andrea Koelzsch ( Max Planck Institut, Radolfzell ) Tel. 0681200543

Bronnen: Nieuwsbrief Jan Kramer, Leeuwarden; website www.geese.org. De foto is ook van deze site.

donderdag 16 oktober 2014

Zo maar op onze schuur!

Er zijn dagvlinders en nachtvlinders. Dit is een nachtvlinder die ook overdag wel eens vliegt. De nachtvlinders worden verdeeld in macro's en micro's. Simpel gezegd grote en kleine. Kleine hebben een voorvleugel onder de 10 mm. lengte.
Deze zat  overdag op onze schuur in de buurt van de buitenlamp. Waarschijnlijk 's nachts op afgekomen. Het gaat hier om een Gamma-uil. Kenmerkend zijn de dakvormig omhooggehouden vleugels, de meeste uilen houden ze plat. Bovenop zie je een grote kuif, naar achteren een kleinere. Opvallend is de zilverkleurige, ongebroken Y-vormige vlek in het midden van de voorvleugel. Deze soort overwintert soms in Nederland en Belgie als rups of pop. De meeste Gamma-uilen komen in het voorjaar uit het Middellandse Zeegebied. Het is dus een trekvlinder.
De uilen vormen met meer dan 350 soorten de grootste familie binnen de Nederlandse en Belgische macrovlinders. Wereldwijd zijn er naar schatting 21.000 soorten beschreven

dinsdag 14 oktober 2014

Rondje Ronde Venen


Vanochtend eindelijk een gaatje in mijn 
huishoudelijke taken om even de polder in te duiken.
Ik had de laatste dagen veel Kolganzen horen over-
komen. en was dus nieuwsgierig waar ze zaten en
hoeveel het er waren. Misschien een halsband?
Hier en daar en plukje tussen de Grauwe , uiteindeljk 
een grote groep , plm. 2000, tussen de Waverdijk 
en de Botsholsedwarsweg. Te ver voor halsringen.
Op de archieffoto een gezinnetje in 2012 langs Poelweg.

maandag 13 oktober 2014

Terug van ver weg geweest

Het is nu ruim 2,5 jaar geleden dat ik gestopt ben met webloggen op weblog.nl. Er kwam weer eens een andere eigenaar, die weer andere eisen stelde. Ik was het zat om me weer opnieuw te moeten inlezen.  Bovendien kwamen daar in het najaar gezondheidsproblemen in de directe omgeving bij die mij de lust tot schrijven en fotograferen ontnamen.
Zo langzamerhand verlang ik weer naar een creatieve prestatie en dwing me daartoe door dit weblog bij blogspot te beginnen. Ik ben blogspot aan het verkennen en uitproberen, het zal nog wel een paar dagen duren voor ik op hetzelfde oude peil van een paar jaar geleden terug ben.  Ik hoop dat ik weer regelmatig een logje over de natuur om ons heen kan schrijven, voorzien van een foto.

met gr.

Sneuper